De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van het vve-beleid. Daarbij hoort ook het verzorgen en bewaken van een goede kwaliteit van de uitvoering. Kwaliteitszorg ondersteunt de kwaliteit. Kwaliteitszorg vve is het systematisch en cyclisch werken aan het meten, borgen en verbeteren van de kwaliteit van vve. Daarbij gaat het erom dat de kinderen zoveel mogelijk profiteren van de deelname aan de vve.
Kwaliteitszorg vve wordt niet voorgeschreven vanuit wet- of regelgeving; het wordt wel beoordeeld door de inspectie. De inspectie kijkt naar het monitoren van het totale vve-beleid en de afspraken die er zijn gemaakt, naar signalering en toeleiding (bereik), de resultaatafspraken en alles wat daartussen zit: uitvoering, subsidieverordening en het verantwoordingsproces.
Wat houdt kwaliteitszorg in voor de gemeente?
In een goede kwaliteitszorg evalueren gemeenten en betrokkenen instellingen regelmatig de voorschoolse educatie, bijvoorbeeld jaarlijks. Ze gaan na of alles werkt en loopt zoals het bedoeld is en of er zaken verbeterd kunnen worden. Zo’n evaluatie hoeft niet heel zwaar te zijn, maar kan met korte vragenlijstjes, checklists, evaluatiemomenten tijdens reguliere overleggen, en soms ook door een kleine audit.
Toezicht
Er zijn twee organisaties als toezichthouder betrokken bij het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang en vve. De GGD, die verantwoordelijk is voor het directe en jaarlijkse toezicht, en de Inspectie van het Onderwijs, die meer op de achtergrond actief is en zogeheten ‘risicogestuurd toezicht’ houdt. De Inspectie gaat af op signalen die zij krijgt en doet op basis daarvan gericht onderzoek. Vanaf 2023 zal de Inspectie Interbestuurlijk Toezicht gaan houden op gemeenten, lees meer.
GGD:
De GGD bezoekt elk jaar alle instellingen voor kinderopvang die vermeld staan in het Landelijk Register Kinderopvang. Ook bezoekt zij nieuwe organisaties voor de opening. Bekijk de kennisbank voor informatie over de inhoud van het toezicht.
De Inspectie van het Onderwijs:
De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op voor- en vroegschoolse educatie (vve) en op de uitvoering van de wettelijke taken van gemeenten voor de kinderopvang. Het toezicht is risicogestuurd. In de kennisbank vind je meer informatie over de inhoud van het toezicht.
Rol van de gemeente
De gemeente is eindverantwoordelijk voor het toezicht en handhaving op de geregistreerde locaties en voor een juist, actueel en volledig register (LRK). De gemeente geeft de GGD opdracht tot het houden van toezicht en zorgt voor handhaving. Als de GGD tekortkomingen constateert in de basiskwaliteit van de voorschoolse educatie, stuurt zij een afschrift van haar rapport aan de gemeente en naar de onderwijsinspectie. De gemeente is ervoor verantwoordelijk om deze tekortkomingen op te lossen. Zij kan ook besluiten om op basis van deze signalen de Inspectie van het Onderwijs een onderzoek naar de vve-kwaliteit te laten uitvoeren.
Het Toezicht van de Inspectie op de kwaliteit van vve bestaat uit het drie delen:
Zie het waarderingskader.
Vanaf 2023 zal de Inspectie met een nieuw toezichtskader gaan werken voor het Interbestuurlijk toezicht. Via een lerende dialoog gaat de Inspectie met gemeenten in gesprek over de doelen van de gemeentelijke taken en de kwaliteitscyclus om deze goed uit te voeren.
In de handreiking gemeentelijke kwaliteitszorg vve-beleid zijn verschillende goede voorbeelden opgenomen. We zien dat gemeenten verschillende werkwijzen hanteren. Maar er zijn ook gemeenschappelijke kenmerken die een aanpak succesvol maken:
Kwaliteit van uitvoering van ve op ve-locaties
Voor- en vroegschoolse educatie (vve) moet kinderen met achterstanden helpen om deze in te lopen. Ook moet vve helpen voorkomen dat onderwijsachterstanden ontstaan. De inspectie onderzocht de kwaliteit van de vve. In het rapport Meting vve 2019 constateert de inspectie dat de kwaliteit op orde is, maar ook dat er ruimte is voor verbetering. Sommige voor- en vroegscholen bieden een hogere kwaliteit dan andere. Een sterke verbetercultuur en doelgericht sturen op kwaliteit spelen hierbij een belangrijke rol. Wat partijen onder kwaliteit verstaan, verschilt ook. Kwaliteit begint bij de wettelijke eisen, maar gaat ook over het realiseren van eigen doelen en ambities. In de pilot van de Inspectie komt ook naar voren dat het een meerwaarde biedt om toezicht te houden op de proceskwaliteit en de kwaliteitszorg en daar een stimulerend gesprek over te voeren met de gemeente en de andere betrokken partijen.
Door de inspectie is ook onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen gemeenten, kinderopvangaanbieders en schoolbesturen. Het rapport Samenwerken aan kwaliteit en kansen voor kinderen brengt in kaart wat de verschillende spelers - gemeenten, schoolbesturen en houders van kinderopvanglocaties - doen om de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie en de kinderopvang te bevorderen. Er blijken nogal wat lokale verschillen te zijn.